_{Hinweis: Untertitel in Ihrer Sprachen können Sie über das Feld "UT" im Videoplayer auswählen.
Please note: Select your subtitle language using the "UT" button in the videoplayer controls.}

Zasiłek wychowawczy (Elterngeld) to pomoc finansowa dla rodziców, którzy po narodzinach dziecka ograniczają lub przerywają pracę zarobkową, aby sprawować nad nim opiekę. Prawo do zasiłku wychowawczego mają wszystkie matki i wszyscy ojcowie. Pobierając zasiłek wychowawczy możesz pracować do 32 godzin tygodniowo. Może być też tak, że wcale nie wykonujesz pracy zarobkowej. Nie musisz przerywać studiów lub kształcenia zawodowego, by pobierać zasiłek wychowawczy Wniosek o przyznanie zasiłku wychowawczego można złożyć samemu lub wspólnie z drugim rodzicem. Istnieją trzy rodzaje zasiłku wychowawczego: podstawowy zasiłek wychowawczy (Basiselterngeld), zasiłek wychowawczy plus (ElterngeldPlus) oraz bonus partnerski (Partnerschaftsbonus).

Podstawowy zasiłek wychowawczy przysługuje przez co najmniej 2 miesiące i do ukończenia przez dziecko 12. miesiąca życia, jeżeli tylko jeden rodzic korzysta z zasiłku wychowawczego. Jeżeli oboje rodzice skorzystają z zasiłku wychowawczego, świadczenia przysługują łącznie przez 14 miesięcy po narodzinach dziecka. Jeżeli dziecko urodziło się co najmniej sześć tygodni za wcześnie, można dłużej otrzymywać zasiłek wychowawczy. W zależności od tego, na ile przed terminem dziecko urodziło się, zasiłek można pobierać do ukończenia przez nie 18 miesiąca życia. Okres pobierania zasiłku rodzice mogą dowolnie podzielić pomiędzy sobą. Podstawowy zasiłek wychowawczy rodzice mogą otrzymywać wspólnie, po kolei lub na przemian. Dodatkowe dwa miesiące możesz również wykorzystać, jeżeli samotnie wychowujesz dziecko.

Podstawowy zasiłek wychowawczy wynosi od 300 do 1800 euro miesięcznie, w zależności od wysokości Twojego dochodu przed narodzeniem dziecka. Z reguły jest to 65 procent dochodu netto. Rodzice mający niskie dochody otrzymują zasiłek w wysokości do 100 procent swojego dochodu netto. Jeżeli w czasie pobierania zasiłku wychowawczego pracujesz na część etatu, wysokość Twojego zasiłku ulega zmianie. Twój dochód po narodzinach dziecka jest brany pod uwagę. Jeżeli przed narodzeniem dziecka nie miałaś dochodu, możesz otrzymać zasiłek w minimalnej wysokości. Jeżeli masz więcej małych dzieci lub na świat przyszły bliźnięta, wówczas możesz otrzymać wyższe świadczenia.

Dla przykładu: Matka otrzymuje podstawowy zasiłek wychowawczy od 1. do 8. miesiąca życia dziecka. Następnie ojciec pobiera podstawowy zasiłek wychowawczy od 9. do 14. miesiąca. W ten sposób oboje rodzice wykorzystali pełne 14 miesięcy, w których przysługiwał im podstawowy zasiłek wychowawczy.

Pobierając zasiłek wychowawczy plus można wydłużyć czas pobierania świadczenia. Zasiłek wychowawczy plus jest wypłacany dwa razy dłużej niż podstawowy zasiłek wychowawczy. Jeżeli po narodzinach dziecka nie pracujesz, zasiłek wychowawczy plus osiąga połowę wysokości podstawowego zasiłku wychowawczego. Jeżeli po narodzinach dziecka pracujesz na część etatu, wówczas pobieranie zasiłku wychowawczego plus może się szczególnie opłacać, gdyż często zasiłek można pobierać w takiej samej lub podobnej wysokości, ale dłużej niż podstawowy zasiłek wychowawczy. W ten sposób można otrzymać wyższy zasiłek wychowawczy, niż pobierając podstawowy zasiłek wychowawczy i pracując na część etatu. Zasiłek wychowawczy plus wynosi od 150 do 900 euro miesięcznie.

Podstawowy zasiłek wychowawczy i zasiłek wychowawczy plus możesz dowolnie łączyć. Rodzice, którzy obowiązki rodzinne i pracę zawodową dzielą między sobą w sposób szczególnie partnerski, mogą otrzymać bonus partnerski. Są to dodatkowe miesiące pobierania zasiłku wychowawczego plus, jeżeli oboje rodzice jednocześnie pracują na część etatu. Jeżeli samotnie wychowujesz dziecko, wystarczy, że Ty spełniasz wszystkie wymagane warunki. Bonus partnerski można pobierać bardzo elastycznie według własnych potrzeb: przez okres dwóch, trzech lub czterech miesięcy. W każdej chwili można go przedłużyć lub skrócić. Można z niego skorzystać w najbardziej dogodnym dla siebie czasie –przed, pomiędzy lub po okresie pobierania podstawowego zasiłku wychowawczego i zasiłku wychowawczego plus.

Możliwe jest następujące rozwiązanie: Matka pobiera podstawowy zasiłek wychowawczy przez pierwsze cztery miesiące życia dziecka, a ojciec w 5. i 6. Oboje rodzice od 7. do 14. miesiąca życia dziecka otrzymują zasiłek wychowawczy plus, a od 15. do 18. miesiąca rodzice oboje pracują od 24 do 32 godzin tygodniowo i wykorzystują w tym czasie bonus partnerski. Orientacyjne, niewiążące wyliczenie Twojego zasiłku wychowawczego możesz uzyskać przy pomocy internetowego kalkulatora „Elterngeldrechner”.

Funkcję „Elterngeldrechner” i dalsze informacje znajdziesz na stronie internetowej www.familienportal.de. Wniosek o zasiłek wychowawczy możesz złożyć w formie pisemnej w lokalnym urzędzie realizującym wypłatę tego świadczenia (Elterngeldstelle). Przy pomocy nowego bezpłatnego serwisu „Antragsassistent ElterngeldDigital”– w zależności od kraju związkowego, w którym masz miejsce zamieszkania, – możesz też bezpośrednio złożyć wniosek o zasiłek wychowawczy, wypełniając formularz elektronicznie na stronie internetowej www.elterngeld-digital.de.

_{Hinweis: Untertitel in Ihrer Sprachen können Sie über das Feld "UT" im Videoplayer auswählen.
Please note: Select your subtitle language using the "UT" button in the videoplayer controls.}

Zasiłek rodzinny (Kindergeld) otrzymują wszystkie rodziny, niezależnie od osiąganego dochodu. Z zasady jest on wypłacany na wszystkie dzieci w wieku do 18 lat. Jeżeli Twoje dziecko jest bezrobotne, zasiłek rodzinny jest wypłacany do 21. roku życia, a jeżeli dziecko dalej się uczy, zasiłek rodzinny jest wypłacany do 25. roku życia.

Wniosek o przyznanie zasiłku rodzinnego musisz złożyć pisemnie, zwykle w Kasie Świadczeń Rodzinnych Federalnej Agencji Pracy (Familienkasse der Bundesagentur für Arbeit).

Zasiłek rodzinny przysługujący miesięcznie to 219 euro na pierwsze i drugie dziecko, 225 euro na trzecie dziecko oraz 250 euro za każde kolejne dziecko. Przy spełnieniu określonych warunków dzieci posiadające obywatelstwo innego państwa również mogą otrzymać zasiłek rodzinny.

Więcej informacji na temat poszczególnych świadczeń i form pomocy znajdziesz na stronach internetowych Federalnego Ministerstwa ds. Rodziny oraz na portalu Familienportal. Możesz też skorzystać z serwisu informacyjnego Federalnego Ministerstwa ds. Rodziny, gdzie po wprowadzeniu kilku danych dowiesz się, jakie świadczenia rodzinne Ci przysługują.

_{Hinweis: Untertitel in Ihrer Sprachen können Sie über das Feld "UT" im Videoplayer auswählen.
Please note: Select your subtitle language using the "UT" button in the videoplayer controls.}

Dodatek na dziecko otrzymują rodzice, których zarobki wystarczają na pokrycie własnych kosztów utrzymania, ale nie wystarczają lub ledwo wystarczają na zaspokojenie potrzeb całej rodziny. Dodatek na dziecko wynosi miesięcznie maksymalnie 229 euro na każde dziecko. Jest on wypłacany na każde dziecko niepozostające w związku małżeńskim do 25. roku życia, przy spełnieniu następujących warunków: Rodzice muszą pobierać na to dziecko zasiłek rodzinny. Poza tym dochód rodziców nie może być niższy od określonego ustawowo progu minimalnego. Wynosi on 900 euro brutto w przypadku par oraz 600 euro brutto w przypadku samotnych rodziców.

Poza tym rodzice mogą otrzymać dodatek na dziecko również w przypadku, gdy ich dochód łącznie z dodatkiem na dziecko i dodatkiem mieszkaniowym jest niższy o nie więcej niż 100 euro od przysługującej podstawy wymiaru określonej w Kodeksie prawa socjalnego II (SGB II). Dochód dzieci, np. świadczenia alimentacyjne lub zaliczka z tytułu świadczeń alimentacyjnych, przy ustalaniu dodatku na dziecko wlicza się tylko w 45 procentach. Wniosek warto też złożyć, jeżeli jesteś osobą samotnie wychowującą dziecko i masz niskie dochody.

Ponadto do dodatku na dziecko możesz dodatkowo otrzymać świadczenia na cele edukacyjne i udział w życiu społecznym, jak na przykład oferowany w szkole oraz w żłobku i przedszkolu darmowy obiad a także wyprawkę szkolną w wysokości 156 euro.

Poza tym osoby pobierające dodatek na dziecko lub dodatek mieszkaniowy są zwolnione z opłat za żłobek i przedszkole. Wniosek o dodatek na dziecko musisz złożyć w formie pisemnej w Kasie Świadczeń Rodzinnych Federalnej Agencji Pracy. Czy przysługuje Ci prawo do dodatku na dziecko, możesz sprawdzić przy pomocy interaktywnego formularza „KiZ-Lotse” Kasy Świadczeń Rodzinnych. Na tronie internetowej www.kiz-digital.de możesz też wypełnić wniosek online.

Więcej informacji na temat poszczególnych świadczeń i form pomocy znajdziesz na portalu Familienportal Federalnego Ministerstwa ds. Rodziny. Zachęcamy też do skorzystania z serwisu informacyjnego Infotool Federalnego Ministerstwa ds. Rodziny. Tu po wprowadzeniu kilku danych dowiesz się, jakie świadczenia rodzinne Ci ewentualnie przysługują. 

_{Hinweis: Untertitel in Ihrer Sprachen können Sie über das Feld "UT" im Videoplayer auswählen.
Please note: Select your subtitle language using the "UT" button in the videoplayer controls.} 

Jasmin spodziewa się dziecka – to mały cud. Ciąża, poród i pierwsze miesiące życia Paula to szczególny okres w jej życiu. W tym czasie Jasmin I jej dziecko potrzebują szczególnej opieki, ochrony macierzyństwa. Gwarantuje ona ochronę zdrowia Paula i Jasminy w okresie ciąży i karmienia piersią. Poza tym dzięki ochronie macierzyństwa Jasmin może dalej pracować przed i po okresie ochronnym i jest objęta ochroną przed zwolnieniem. Ma też zapewnione dochody w czasie, kiedy nie wolno jej pracować. Także studentkom, uczennicom oraz wolontariuszkom Niemieckiej Służby Wolontariackiej przysługuje ochrona macierzyństwa.

Zwłaszcza w czasie pierwszych trzech miesięcy ciąży istnieją zagrożenia dla kobiet w ciąży i ich nienarodzonego dziecka. Im wcześniej Jasmin powiadomi swojego pracodawcę o swojej ciąży, tym lepiej może on zagwarantować skuteczną ochronę macierzyństwa. Pracodawca musi zadbać o wykluczenie sytuacji, materiałów i przedmiotów, które stanowią zagrożenie dla jej własnego zdrowia oraz zdrowia Paula. Dlatego musi on odpowiednio wcześnie zidentyfikować możliwe zagrożenia przez dokonanie analizy zagrożeń.

W ramach osobistej rozmowy Jasmin wspólnie ze swoim pracodawcą może zadbać o to, aby w czasie ciąży miała zapewnione odpowiednie warunki pracy. Jasmin przysługuje prawo do takiej rozmowy. Jeżeli Jasmin z przyczyn zdrowotnych nie wolno wykonywać określonych czynności, może ona otrzymać od swojego lekarza stosowne zaświadczenie. Zanim miałby nastąpić zakaz zatrudnienia, pracodawca Jasmin musi sprawdzić, czy jest w stanie tak dostosować warunki jej pracy, by były zgodne z wymogami ochrony macierzyństwa. Jasmin ewentualnie mogłaby pracować dalej na innym stanowisku.

Odpowiedzi na pytania dotyczące ochrony macierzyństwa udziela również właściwy dla danego zakładu pacy organ nadzoru. Jeżeli pracodawca Jasmin poprzez działania ochronne nie może wykluczyć zagrożeń dla zdrowia Jasmin i Paula, wówczas nie może jej zatrudniać. Zakaz zatrudnienia obowiązuje tylko w takim zakresie, jaki jest niezbędny dla ochrony jej zdrowia oraz zdrowia Paula. Zakaz zatrudnienia może też być ograniczony do określonych czynności lub czasu pracy.

Sześć tygodni przed wyliczonym terminem porodu rozpoczyna się okres ochronny, w którym Jasmin nie musi już pracować. Termin porodu ustala lekarka, lekarz, położna lub położnik. Jeżeli mały Paul przyjdzie na świat wcześniej niż przewidywano, wówczas okres ochronny Jasmin przedłuża się po porodzie o liczbę dni niewykorzystanych przed porodem. Jasmin korzysta z ustawowego ubezpieczenia zdrowotnego, dlatego podczas okresu ochronnego otrzymuje zasiłek macierzyński i dodatek wypłacany przez pracodawcę. Świadczenia te łącznie zwykle osiągają wysokość przeciętnego zarobku w ciągu ostatnich trzech miesięcy przed porodem. Jeżeli Jasmin sobie tego życzy, może ona podczas okresu ochronnego przed porodem dalej pracować.

Po porodzie obowiązuje okres ochronny wynoszący osiem tygodni. W tym czasie Jasmin w żadnym wypadku nie wolno pracować. O określonych przypadkach, np. porodów wielorakich lub przedwczesnych, okres ochronny po porodzie trwa dwanaście tygodni. Również w tym czasie wypłacany jest zasiłek macierzyński oraz dodatek od pracodawcy. W przypadku narodzin dziecka niepełnosprawnego okres ochronny - na wniosek matki - może zostać przedłużony z ośmiu do dwunastu tygodni. Ponieważ Jasmin korzysta z ustawowego ubezpieczenia zdrowotnego, przysługuje jej pomoc położnej. Po okresie ochronnym może też otrzymywać zasiłek wychowawczy i wziąć urlop wychowawczy.

Również po powrocie Jasmin do zakładu pracy, jej stanowisko pracy musi spełniać wymogi ochrony macierzyństwa. Jeżeli karmi ona małego Paula piersią, pracodawca musi dostosować jej warunki pracy w ten sposób, aby nie były one uciążliwe dla zdrowia Jasmin I Paula. Jeżeli jest to niemożliwe, Jasmin nie może zostać zatrudniona i w zamian otrzymuje wynagrodzenie w związku zakazem świadczenia pracy (Mutterschutzlohn). Do pierwszego dnia urodzin Paula Jasmin ma prawo do korzystania z płatnych przerw na karmienie Paula. Więcej pożytecznych informacji znajdziesz w naszym przewodniku na temat ochrony macierzyństwa (Leitfaden zum Mutterschutz).

_{Hinweis: Untertitel in Ihrer Sprachen können Sie über das Feld "UT" im Videoplayer auswählen.
Please note: Select your subtitle language using the "UT" button in the videoplayer controls.}

Jeżeli dziecko nie otrzymuje alimentów, możesz pobierać zaliczkę z tytułu świadczeń alimentacyjnych (Unterhaltsvorschuss). Jest ona wypłacana maksymalnie do ukończenia 18. roku życia. Zaliczka ta dla dzieci w wieku do 5 lat wynosi 177 euro miesięcznie, a dla dzieci w wieku od 6 do 11 lat 236 euro miesięcznie. Twój dochód rodzica samotnie wychowującego dziecko nie ma przy tym znaczenia.

Dzieci w wieku 12-17 lat mają prawo do zaliczki z tytułu świadczeń alimentacyjnych, jeżeli nie otrzymują świadczeń zgodnie z SGB II lub jeżeli jako rodzic samotnie wychowujący dziecko i pobierający świadczenia z SGB II uzyskujesz dochód miesięczny w wysokości co najmniej 600 euro brutto. W takim przypadku otrzymujesz zaliczkę z tytułu świadczeń alimentacyjnych w wysokości 314 euro miesięcznie.

Wniosek o zaliczkę z tytułu świadczeń alimentacyjnych musisz złożyć w formie pisemnej, z reguły we właściwym Urzędzie ds. Dzieci i Młodzieży. Po spełnieniu określonych warunków zaliczkę z tytułu świadczeń alimentacyjnych mogą otrzymać również dzieci posiadające obywatelstwo innego państwa.

Więcej informacji na temat poszczególnych świadczeń i form pomocy znajdziesz na stronach internetowych Federalnego Ministerstwa ds. Rodziny oraz na portalu Familienportal. Możesz też skorzystać z serwisu informacyjnego Federalnego Ministerstwa ds. Rodziny, gdzie po wprowadzeniu kilku danych dowiesz się, jakie świadczenia rodzinne Ci przysługują.

_{Hinweis: Untertitel in Ihrer Sprachen können Sie über das Feld "UT" im Videoplayer auswählen.
Please note: Select your subtitle language using the "UT" button in the videoplayer controls.}

Zwolnienie od podatku minimum socjalnego potrzebnego na utrzymanie dziecka nastepuje w formie zasilku rodzinnego lub kwoty wolnej od podatku. Kwoty wolne od podatku przysluguja wszystkim rodzicom do 18. roku zycia dziecka bez koniecznosci spelnienia jakichkolwiek warunków. Po ukonczeniu 18. roku zycia dziecka przy spelnieniu okreslonych warunków sa one przyznawane do 25. roku zycia, na przyklad, jezeli Twoje dziecko uczy sie zawodu. Kwota wolna od podatku za rok 2020 wynosi 5.172 euro. Za rok 2021 wynosi ona 5.460 euro. Kwota wolna od podatku przysluguje w równych czesciach obojgu rodzicom.

Jako samotnie wychowujacy rodzic w pewnych okolicznosciach masz prawo do wykorzystania kwoty wolnej od podatku w pelnej wysokosci. Ponadto przyznawana jest jeszcze kwota wolna od podatku na potrzeby zwiazane z zapewnieniem opieki, wychowaniem lub nauka zawodu. Za rok 2020 wynosi ona 2.640 euro. Od 1.1.2021 roku kwota wolna od podatku wynosi 2.928 euro. Równiez ta kwota zasadniczo przysluguje w równych czesciach obojgu rodzicom. Jezeli samotnie wychowujesz niepelnoletnie dziecko, mozesz zlozyc wniosek o przeniesienie na siebie kwoty wolnej przyslugujacej drugiemu rodzicowi.

O przyznaniu kwot wolnych od podatku z tytulu wychowywania dziecka decyduje urzad skarbowy. Przy ustalaniu wymiaru podatku dochodowego urzad sprawdza, które rozwiazanie jest dla podatnika korzystniejsze. Jezeli zasilek rodzinny na dziecko nie wywoluje takiego samego efektu podatkowego jak kwoty wolne od podatku, to kwoty te – po uwzglednieniu wyplaconego Ci juz zasilku rodzinnego – sa odejmowane od Twojego dochodu.

Wiecej informacji na temat poszczególnych swiadczen i form pomocy znajdziesz na stronach internetowych Federalnego Ministerstwa ds. Rodziny oraz na portalu Familienportal. Zachecamy tez do skorzystania z serwisu informacyjnego Infotool Federalnego Ministerstwa ds. Rodziny. Tu po wprowadzeniu kilku danych dowiesz sie, jakie swiadczenia rodzinne Ci ewentualnie przysluguja.

_{Hinweis: Untertitel in Ihrer Sprachen können Sie über das Feld "UT" im Videoplayer auswählen.
Please note: Select your subtitle language using the "UT" button in the videoplayer controls.}

Sytuację osób samotnie wychowujących dzieci uwzględnia się przy naliczaniu podatku dochodowego. Osoby takie mogą skorzystać z ulgi podatkowej dla samotnych rodziców. Ulga ma formę dodatkowej kwoty wolnej od podatku w wysokości 4008 euro w roku. Od drugiego dziecka ulga podatkowa wzrasta o 240 euro na każde kolejne dziecko.

Ulga podatkowa jest automatycznie uwzględniana w II klasie podatkowej, przeznaczonej dla osób samotnie wychowujących dzieci. Dodatkowe kwoty wolne przysługujące na kolejne dzieci właściwy urząd skarbowy na wniosek zarejestruje na Twojej karcie podatkowej (Lohnsteuerkarte). Jeżeli kwota wolna od podatku nie została zarejestrowana w karcie podatkowej, ulga podatkowa zostanie uwzględniona przy ustalaniu wymiaru podatku dochodowego.

Więcej informacji na temat poszczególnych świadczeń i form pomocy znajdziesz na stronach internetowych Federalnego Ministerstwa ds. Rodziny oraz na portalu Familienportal.

Zachęcamy też do skorzystania z serwisu informacyjnego Infotool Federalnego Ministerstwa ds. Rodziny. Tu po wprowadzeniu kilku danych dowiesz się, jakie świadczenia rodzinne Ci ewentualnie przysługują.